شب قدر ( ۱ )
۱ – قران کریم ، از یک سو ، نزول قران را در ماه رمضان می داند
( شهر رمضان الذی انزل فیه القران ..بقره/۱۸۵)
ماه رمضان ، ماهی که قران در آن نازل شده است..
و از سوی دیگر ، نزول آن را در شب قدر می داند.
(انا انزلناه فی لیله القدر..قدر/۱)
آن را در شب قدر نازل کردیم..
مقتضای جمع میان این دو آیه ،آن است ” شب قدر ” حتما
در ماه رمضان است..
۲ – احادیث و روایاتی که از پیامبر (ص) و اهل بیت (ع) در
” تعیین شب قدر ” نقل شده ، به
پنج/ ۵ دسته قابل تقسیم اند :
دسته اول : روایاتی که شب قدر را در ” دهه آخر ” ماه رمضان تعیین می کنند .
رسول خدا ( فرمود ):
تحروا لیله القدر فی العشر الاواخر من شهر رمضان..
شب قدر ، را در دهه آخر ماه رمضان بجویید..
( صحیح البخاری ج۲ص۷۱۰ح۱۹۱۶).
دسته دوم : روایاتی که ، شب قدر را یکی از سه شب :
نوزدهم ، بیست و یکم ، و بیست و سوم می دانند..
امام باقر ( ع )فرمود:
ان علیا کان یتحری لیله القدر ، لیله تسع عشره ، و احدی و عشرین ، و ثلاث و عشرین..
همانا علی (ع) شب قدر را در یکی از شب های : نوزدهم ، بیست ویکم ، و بیست و سوم می جست .
( بحار ج۹۷ص۱۹ح۴۱)
دسته سوم : روایاتی که می گویند : شب قدر ، یکی از دو شب : بیست و یکم و بیست و سوم است.
عن زراره عن الباقر (ع) قال :
سآلته عن لیله القدر ؟
قال (ع) : هی لیله احدی و عشرین ، او ثلاث و عشرین..
زراره می گوید : از امام باقر( ع) در باره شب قدر پرسیدم ؟
امام فرمود: شب قدر ، یکی از شب های بیست ویکم ، یا بیست و سوم است..
( بحارج ۹۷ص۴ح۴)
دسته چهارم : روایاتی که شب بیست و سوم را بطور معین و مشخص ، شب قدر می دانند.
پیامبر ( ص ) فرمود :
لیله القدر ، لیله ثلاث و عشرین..
شب قدر ، شب بیست و سوم است..
( بحار ج۹۸ ص۱۶۰ ح۴ )
ابن بابویه صدوق نیز می گوید:
اتفق مشایخنا ، فی لیله القدر ، علی انها اللیله الثالثه و العشرون من شهر رمضان..
بزرگان ما در باره شب قدر ، اتفاق نظر دارند که :
شب بیست و سوم ماه رمضان ، شب قدر است.
( الخصال ص۵۱۹ )
دسته پنجم : روایاتی که دلالت می کنند بر این که شب های :
نوزدهم ، بیست و یکم ، و بیست و سوم ، هر کدام به گونه ای در تعیین سرنوشت انسان ها و امور آنان نقش دارد ، ولی نقش اساسی و نهایی ، مربوط به شب ” بیست و سوم ” است..
امام صادق ( ع) فرمود:
التقدیر فی لیله تسع و عشره ،
و الابرام فی لیله احدی و عشرین
و الامضا فی لیله ثلاث و عشرین
یعنی :
” تقدیر ” – مقدر شدن سرنوشت
در شب نوزدهم ،
” ابرام ” – محکم و استوار سازی
در شب بیست ویکم ،
و ” امضا و حتمی سازی ” در شب بیست و سوم..
( الکافی ج۴ ص۱۵۹ ح۹ )
بنابراین : با تاملی در این پنج/۵ دسته از روایات ، نشان می دهد نه تنها میان آنها تعارض و تضادی نیست ، که موید و مکمل یکدیگرند…
و راز پوشیده ماندن ، شب قدر ، در میان سه شب ، این است که :
ان الله انما یسترها عنکم نظرا لکم…
خداوند، آنرا پنهان نگه داشته تا شما ، اعمال خیر و نیک بیشتری انجام دهید و خداوند نیز عنایت و لطف فزاینده تری به شما داشته باشد…
( بحار ج۹۷ ص۵ ح۶)
ادامه دارد…..
محمد ذاکری
